Để sử dụng đúng giá cổ phiếu trong phân tích đầu tư
| Friday, 29 June 2007 | |
| Giá cổ phiếu là thông số đầu vào quan trọng trong phân tích đầu tư, đối với cả phân tích cơ bản và kỹ thuật. Giá cổ phiếu rất dễ thu thập nhưng nếu sử dụng không đúng sẽ dẫn đến những kết luận thiếu chính xác. Về cơ bản, một biến động giá cổ phiếu sẽ làm thay đổi giá trị khoản đầu tư của người sở hữu cổ phiếu theo một tỷ lệ tương ứng. Nếu không, biến động đó phải được điều chỉnh. Việc điều chỉnh giá cổ phiếu được tiến hành trong trường hợp số lượng cổ phiếu lưu hành của doanh nghiệp thay đổi như chia cổ phiếu thưởng, trả cổ tức bằng cổ phiếu, tách, gộp cổ phiếu, phát hành thêm cổ phiếu. Để minh họa, xét hai ví dụ thực tiễn sau: Ví dụ 1: SJS trả cổ phiếu thưởng Dưới đây là giá cổ phiếu SJS trong khoảng thời gian tháng 1/2007 (đơn vị : 1.000 đồng). Ví dụ 2: SAM phát hành thêm cổ phiếu với giá ưu đãi Giá cổ phiếu SAM trong khoảng thời gian tháng 5/2007 được trình bày trong bảng dưới đây (đơn vị : 1.000 đồng) Ngày 09/5 10/5 11/5 14/5 15/5  Trong đó: PI: giá phát hành; Pt-1: giá đóng cửa ngày 11/5; N: tỷ lệ CP cũ/CP mới). Như vậy, giá tham chiếu của ngày không hưởng quyền (14/5) là: 0,848 * 215.000 = 182.000 đồng. Giá cân bằng của một quyền mua là: 215.000 - 182.000 = 33.000 đồng. Xét nhà đầu tư mua 10 cổ phiếu SAM ngày 11/5 và xác định lợi suất của nhà đầu tư này cho đến một thời điểm nào đó sau ngày không hưởng quyền trong 3 trường hợp dưới đây, giả sử giá cổ phiếu vào thời điểm đó bằng với giá tham chiếu của ngày 14/5 là 182.000 đồng: - Trường hợp 1: nhà đầu tư dùng hết quyền để mua cổ phiếu mới thì số cổ phiếu mới nhà đầu tư mua được là 2. Tổng số tiền bỏ ra đầu tư là: (10 * 215.000) + (2 * 20.000) = 2.190.000 đồng. Giá trị khoản đầu tư vào ngày xác định lợi suất là: 12 * 182.000 = 2.184.000 đồng. Lợi suất xấp xỉ bằng 0. Như vậy, nếu giá cổ phiếu không biến động so với giá tham chiếu của ngày không hưởng quyền thì lợi suất của người sở hữu cổ phiếu SAM luôn bằng 0. Trong khi đó, nếu sử dụng chuỗi giá cổ phiếu SAM nói trên để xác định lợi suất mà không tính đến việc SAM phát hành cổ phiếu mới thì nó sẽ là: (182.000 - 215.000)/215.000 = -15%. Do vậy, để xác định chính xác lợi suất của nhà đầu tư từ chuỗi giá cổ phiếu, phải tiến hành điều chỉnh bằng cách nhân tất cả giá cổ phiếu của SAM từ ngày 11/5 trở về trước với hệ số điều chỉnh giá tham chiếu là 0,848. Các ví dụ trên thể hiện những sự kiện đơn lẻ dẫn đến việc phải điều chỉnh giá cổ phiếu. Trong phân tích đầu tư, thường phải sử dụng những chuỗi giá cổ phiếu dài trong quá khứ. Khi đó, có thể có nhiều sự kiện kế tiếp nhau hoặc cùng thời điểm dẫn đến phải điều chỉnh giá cổ phiếu, việc thu thập thông tin và điều chỉnh trở nên phức tạp hơn. Ở các nước phát triển, đây là công việc của những doanh nghiệp chuyên kinh doanh thông tin tài chính. Ví dụ, trong cơ sở dữ liệu Datastream của Thomson Financial, giá cổ phiếu đều đã được điều chỉnh. Người sử dụng chỉ cần tải dữ liệu và tiến hành tính toán, phân tích. Ở nước ta hiện nay, phân tích đầu tư chủ yếu dựa trên số liệu “thô” về giá cổ phiếu (chưa được điều chỉnh). Điều này có thể dẫn tới những kết quả không chính xác. Ví dụ, hệ số Bêta thể hiện tương quan giữa lợi suất thị trường và lợi suất của cổ phiếu. Nếu lợi suất được xác định không chính xác do giá cổ phiếu không được điều chỉnh, có thể dẫn tới những sai lệch khi ước tính Bêta. Một trường hợp khác rất phổ biến hiện nay là việc sử dụng giá cổ phiếu không được điều chỉnh trong phân tích kỹ thuật. Ví dụ, khi nhấn vào biểu đồ phân tích kỹ thuật của SJS trên hầu hết các website cung cấp dịch vụ này, có thể nhận thấy giá cổ phiếu ngày 15/1 là một đường thẳng đứng, giảm từ 728.000 đồng xuống 190.000 đồng. Biến động giá không được điều chỉnh này làm thay đổi các chỉ số phân tích kỹ thuật như Momentum, RSI, dải Bollinger… ảnh hưởng đến quyết định đầu tư khi dựa vào những chỉ số này. Tuy nhiên, như đã phân tích ở trên, việc giá cổ phiếu SJS giảm từ 728.000 đồng xuống 190.000 đồng là vì số lượng cổ phiếu lưu hành tăng lên 4 lần do chia cổ phiếu thưởng chứ nó không làm thay đổi giá trị doanh nghiệp và giá trị khoản đầu tư của người sở hữu cổ phiếu SJS với một tỷ lệ tương ứng. Biến động giá SJS đúng với bản chất trong trường hợp này là giá tăng từ mức 182.000 đồng (giá tham chiếu) lên 190.000 đồng vào ngày giao dịch không hưởng quyền. Các phân tích trên cho thấy, vai trò quan trọng của việc có được một cơ sở dữ liệu “chuẩn hóa” về giá cổ phiếu. Trong thập niên 60 của thế kỷ trước, việc hình thành cơ sở dữ liệu về giá cổ phiếu được “chuẩn hóa” đã làm phát sinh cả một ngành nghiên cứu thực nghiệm về thị trường chứng khoán ở Mỹ sau đó. Ở Việt Nam hiện nay, phân tích đầu tư cũng như nghiên cứu khoa học gặp nhiều khó khăn do thiếu một cơ sở dữ liệu như vậy. Nếu sử dụng dữ liệu “thô”, tính chính xác của kết quả thu được có thể bị hạn chế. Nếu tự thu thập thông tin một cách thủ công để điều chỉnh giá cổ phiếu, người phân tích hoặc nghiên cứu lại phải làm thêm một công việc phụ tốn nhiều công sức. Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, nhu cầu sử dụng dữ liệu “chuẩn hóa” về giá cổ phiếu sẽ càng tăng mạnh. Có lẽ, đây cũng là cơ hội tốt cho những ý tưởng kinh doanh loại hàng hóa thông tin này ở Việt Nam trong tương lai không xa. TS. Nguyễn Việt Dũng Khoa Tài chính - Ngân hàng, Đại học Ngoại thương Theo Đầu tư Chứng khoán Online |
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét