Chứng khoán phái sinh
| Sunday, 19 July 2009 | |
| Ở các bài trước, chúng ta đã được tìm hiểu cơ bản về các loại chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, trái phiểu chuyển đổi. Và dựa trên cơ sở những công cụ đã có như ở trên (cổ phiếu, trái phiếu) các loại công cụ khác sẽ được phát hành, nhằm những mục tiêu khác nhau như phân tán rủi ro, bảo vệ lợi nhuận hoặc tạo lợi nhuận. Những công cụ đó được gọi chung bằng cái tên: Chứng khoán phái sinh. Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu về loại chứng khoán này. Khái niệm Chứng khoán phái sinh là các công cụ được phát hành trên cơ sở những công cụ đã có như cổ phiếu, trái phiếu, nhằm những mục tiêu khác nhau như phân tán rủi ro, bảo vệ lợi nhuận hoặc tạo lợi nhuận. Hiểu một cách đơn giản nhất, với việc mua các công cụ phái sinh, NĐT vừa có được lợi nhuận nếu giá chứng khoán lên cao, vừa đảm bảo sẽ không thua lỗ trong trường hợp chứng khoán mất giá. Chứng khoán phái sinh có vai trò rất quan trọng trong việc quản lý rủi ro nên hình thức này giúp NĐT có thêm tự tin khi tham gia thị trường. Vì vậy, cơ hội phát triển chứng khoán phái sinh trên TTCK mới nổi như Việt Nam được đánh giá là khá cao và trong định hướng phát triển thị trường, các cơ quan quản lý cũng đã tính đến phương án áp dụng các hình thức này.
Một số công cụ chứng khoán phái sinh chính 1. Quyền mua cổ phần: là quyền ưu tiên mua trước dành cho các cổ đông hiện hữu của công ty cổ phần được mua một số lượng cổ phần trong đợt phát hành cổ phiếu phổ thông mới, tương ứng với tỷ lệ cổ phần hiện có của họ trong công ty tại mức giá xác định, thấp hơn mức giá chào mời ra công chúng và trong một thời hạn nhất định. 2. Quyền chọn mua, quyền chọn bán: là quyền được ghi trong hợp đồng cho phép người mua lựa chọn quyền mua hoặc quyền bán một lượng chứng khoán được xác định trước trong khoảng thời gian nhất định, với mức giá được xác định trước. 3. Chứng quyền: là một loại chứng khoán trao cho người nắm giữ nó quyền được mua một số lượng xác định một loại chứng khoán khác, thường là cổ phiếu thường, với mức giá xác định và trong một thời hạn nhất định. Quyền này được phát hành khi tổ chức lại công ty hoặc khi công ty khuyến khích NĐT tiềm năng mua các trái phiếu hoặc cổ phiếu ưu đãi có những điều kiện kém thuận lợi. Để chấp nhận những điều kiện đó, NĐT có được một lựa chọn đối với sự lên giá có thể xảy ra của cổ phiếu thường. Khác với quyền chọn, khi chứng quyền được thực hiện, nó tạo thành dòng tiền vào công ty và tăng thêm lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường. 4. Hợp đồng kỳ hạn: là một thoả thuận, trong đó người mua và người bán chấp thuận thực hiện một giao dịch chứng khoán với khối lượng xác định, tại một thời điểm xác định trong tương lai với một mức giá được ấn định vào ngày hôm nay. Theo hợp đồng này, chỉ có hai bên tham gia vào việc ký kết, giá cả do hai bên tự thoả thuận với nhau, dựa theo những ước tính mang tính cá nhân. Vì chỉ có hai bên tham gia vào hợp đồng nên mỗi bên đều phụ thuộc duy nhất vào bên kia trong việc thực hiện hợp đồng. Khi có thay đổi giá cả trên thị trường giao ngay, rủi ro thanh toán sẽ tăng lên khi một trong hai bên không thực hiện hợp đồng. Ngoài ra, vì mức giá đặt ra mang tính cá nhân và chủ quan nên rất có thể không chính xác. 5. Hợp đồng tương lai: là cam kết mua hoặc bán các loại chứng khoán, nhóm chứng khoán hoặc chỉ số chứng khoán nhất định với một số lượng và mức giá nhất định vào ngày xác định trước trong tương lai với mục đích giảm bớt rủi ro xảy ra do các biến cố có thể đẩy giá cả lên cao hoặc xuống thấp trong tương lai.
Lưu ý Trên thực tế, việc đầu tư vào các chứng khoán phái sinh vẫn chưa được nhiều NĐT chú ý, bởi nếu NĐT mạo hiểm mua thật nhiều chứng khoán, mà không băn khoăn về khả năng thua lỗ thì họ có thể thu về khoản lợi nhuận rất lớn; trong khi đó, đầu tư vào các chứng khoán phái sinh, tuy đảm bảo được sẽ không bị thua lỗ nhưng do các bên cung cấp chứng khoán phái sinh trên thị trường thường giới hạn một lượng cung cấp nhất định, đồng thời yêu cầu mức phí khá cao, nên NĐT chỉ thu về một phần lợi nhuận nhỏ hơn rất nhiều. Mặt khác, thông thường, thị trường sẽ không biến động nhiều như suy đoán của NĐT khi áp dụng chứng khoán phái sinh, nên đa phần NĐT thường tiếc nuối vì đã bỏ qua lợi nhuận, hơn là mừng thầm vì đã đầu tư vào chứng khoán phái sinh. Theo Tinnhanhchungkhoan |
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét